Autobiografia to niezwykle osobisty i introspektywny gatunek literacki, bowiem pozwala na opowiedzenie historii swojego życia z własnej perspektywy. Proces pisania autobiografii to poważne wyzwanie, warto podejść do niego z odpowiednią strategią i przygotowaniem. Dlatego spróbuję podać kilka wskazówek, jak napisać autobiografię.
Przygotowanie i planowanie publikacji
Najpierw należy zdefiniować cel przedsięwzięcia. Zastanów się, dlaczego zamierzasz napisać autobiografię. Czy chcesz podzielić się swoimi doświadczeniami z rodziną i przyjaciółmi, czy może pragniesz przekazać swoje przemyślenia szerszej publiczności? Określenie celu pomoże w dokonaniu wyboru, na które aspekty Twojego życia należałoby zwrócić uwagę. Podsumowując, wyznacz sobie grupę odbiorców publikacji. Inaczej mówiąc, do kogo ją kierujesz? Jej kształt i struktura będą właśnie od tego zależeć. Taka informacja pomoże w wyborze odpowiedniego stylu i narracji.
Teraz kolej na kompletowanie materiałów. Jest to ważny element warsztatu pisarza niezależnie od gatunku literackiego, którego się podejmujesz. Tak więc, zanim zaczniesz pisać, zgromadź wszelkie potrzebne materiały. Mogą to być zdjęcia, listy, pamiętniki, artykuły, a także wspomnienia rodziny i przyjaciół. Będą one pomocne w odświeżeniu wspomnień i nadaniu autentyczności Twojej opowieści.
Po skompletowaniu materiałów przyszedł czas na plan publikacji. Sporządź zarys swojej autobiografii. Wypisz najważniejsze wydarzenia, fakty i etapy z własnego życia, którymi chcesz się podzielić. Plan ten pomoże Ci stworzyć logiczną strukturę publikacji, dzięki czemu nie pominiesz niczego, co powinno się w niej znaleźć.
Etap pisania książki
Rozpocznij swoją autobiografię od wstępu, który przyciągnie uwagę Czytelnika. Możesz zacząć od anegdoty, znaczącego wydarzenia lub refleksji na temat własnego życia. Wprowadzenie powinno zachęcić Czytelnika do dalszego poznawania opowiadanej historii.
Warto mieć na uwadze, że dopuszcza się różne podejście Autora do chronologii autobiografii. Tradycyjne podejście polega na opowiadaniu wydarzeń w porządku chronologicznym, ale możesz też zdecydować się na nieliniową narrację. Wówczas zaczynasz od kluczowego momentu, a następnie wracasz do wcześniejszych wydarzeń.
W całej treści publikacji bardzo liczą się szczerość i autentyczność. Autobiografia to szczere opowiadanie o życiu konkretnego człowieka. Nie bój się więc mówić o trudnych momentach, porażkach czy błędach. To właśnie te elementy nadają historii głębię i autentyczność.
Pamiętaj o detalach! Staraj się być w miarę szczegółowy w swoich opisach. Dotyczy to miejsc, osób, emocji i myśli, które towarzyszyły Ci w sytuacjach, o których piszesz. Podobny zabieg wzbogaci opowieść i sprawi, że Czytelnik lepiej zrozumie doświadczenia Autora.
Nie zaszkodzi również uzupełnić autobiografię o dialogi i anegdoty. Dzięki temu narracja utworu nabierze dynamiki, co znacznie wpłynie na jego atrakcyjność.
Jak napisać autobiografię bez błędów?
Po napisaniu pierwszej wersji autobiografii, odłóż ją na jakiś czas. Następnie wróć do niej z nowym spojrzeniem i bez pośpiechu przeczytaj całość. Zwróć uwagę na spójność, jasność i płynność narracji. Na tyle, na ile potrafisz, popraw błędy ortograficzne, gramatyczne i stylistyczne.
Jeśli zamierzasz wydać autobiografię drukiem, a zakładam, że tak, to nie obejdzie się również bez profesjonalnej korekty. Dlatego już na tym etapie sugeruję zwrócenie się do dobrego wydawnictwa, które zatrudnia profesjonalistów. Dzięki temu manuskrypt Twojego dzieła sprawnie przejdzie przez cały proces wydawniczy, a wygląd książki będzie profesjonalny i atrakcyjny. Na końcu sam zdecydujesz, czy ma ona trafić do księgarń, czy tylko obdarujesz nią rodzinę i znajomych. Od tego zależą dalsze kroki związane z ewentualną dystrybucją.
Okazuje się więc, że sama wiedza, jak napisać autobiografię, nie wystarczy, gdybyśmy chcieli zaistnieć na rynku jako pisarz. Chcę przez to powiedzieć, że twórczość pisarska to proces pełen wyzwań, które następują jedne po drugich. Są to m.in.: proces twórczy, proces wydawniczy, dystrybucja, promocja i… praca nad kolejną książką.
Jako przykład wybitnych autorów powieści autobiograficznych wymieniłbym Marcela Prousta i Jamesa Joyce’a. Monumentalne dzieło Prousta W poszukiwaniu straconego czasu uważa się za autobiograficzne, gdyż zawiera wiele elementów z życia tego francuskiego pisarza. Z kolei James Joyce to amerykański autor powieści Portret artysty w wieku młodzieńczym, opartej w dużej mierze na własnych doświadczeniach. Tę książkę także wielu badaczy literatury uważa za utwór autobiograficzny.
(PK)