Ogólnie rzecz biorąc, styl realistyczny w literaturze to sposób pisania, który wiernie odzwierciedla rzeczywistość. Autorzy stosują go, by pokazać codzienne życie, zwyczaje i problemy zwykłych ludzi. W tym stylu unika się wyidealizowanych postaci i nierealnych wydarzeń. Opisy są w miarę dokładne, zaś język na ogół prosty i zrozumiały. Zajrzyjmy na chwilę do przeszłości…
Styl realistyczny pojawił się w XIX wieku jako alternatywa wobec romantyzmu. Twórcy chcieli ukazać świat takim, jaki jest, a nie takim, jakim chcieliby go widzieć. Nie muszę chyba zaznaczać, że ten sposób pisania nadal cechuje wielu współczesnych autorów.
Realizm w literaturze europejskiej
Jednym z najwybitniejszych przykładów stylu realistycznego w literaturze obcej jest powieść Ojciec Goriot Honoriusza Balzaka. Francuski pisarz przedstawił w niej życie różnych warstw społecznych Paryża. Pokazał też mechanizmy władzy, biedy i ludzkich ambicji. Ponadto Balzak dokładnie opisał miejsca, stroje i obyczaje. Jego styl oddaje ducha epoki i pozwala Czytelnikowi lepiej zrozumieć ówczesne społeczeństwo. Postaci w tej powieści cechują się złożonością i są autentyczne, zaś ich wybory wynikają z realnych potrzeb i emocji.
Styl realistyczny w literaturze polskiej
W Polsce jednym z najbardziej znanych dzieł realistycznych jest Lalka Bolesława Prusa. Autor opisał Warszawę końca XIX wieku. Pokazał konflikty społeczne, trudne relacje między ludźmi i zderzenie marzeń z rzeczywistością. Główny bohater, Stanisław Wokulski, to człowiek z krwi i kości. Ma swoje wady, słabości i pragnienia. Bolesław Prus przedstawił go na tle prawdziwego świata i bez zbędnych upiększeń. To wszystko sprawiło, że opisywana historia stała się wiarygodna, a przy tym poruszająca.
Dlaczego styl realistyczny wciąż pozostaje ważny?
Styl realistyczny pozwala zrozumieć ludzi i ich prawdziwe motywacje. Dzięki niemu literatura zyskuje głębię. Czytelnik może odnaleźć w książkach siebie, a nawet weryfikować własne doświadczenia. Ponadto dobrze napisana powieść realistyczna nigdy nie traci na aktualności, albowiem dotyka uniwersalnych problemów. W efekcie styl realistyczny wciąż jest w modzie – cieszy się niesłabnącą popularnością zarówno wśród twórców słowa pisanego, jak i Czytelników.
(PK)