Literatura dziecięca, choć dziś stanowi ważny element kultury, pierwotnie była zaledwie uzupełnieniem literatury powszechnej. Początkowo książki dla dzieci pełniły głównie funkcje edukacyjne. Za jedną z pierwszych tego typu książek uznaje się dzieło Świat zmysłowy w obrazach czeskiego autora Jana Amosa Komeńskiego. Publikacja ukazała się w 1658 roku. Był to podręcznik do nauki języka łacińskiego z licznymi ilustracjami.
W XVIII wieku pojawiły się pierwsze baśnie, legendy i opowiastki. Z najbardziej znanych wymieniłbym Czerwonego Kapturka i Kopciuszka autorstwa francuskiego pisarza Charles’a Perraulta.
W XIX wieku literatura dziecięca zaczęła ewoluować. Takie książki, jak np. Alicja w Krainie Czarów angielskiego autora Lewisa Carrolla, miały już na celu rozbudzanie wyobraźni dziecka, a nie tylko jego edukowanie.
Współczesna literatura dziecięca
W Polsce intensywny rozwój literatury dziecięcej nastąpił w XX wieku. Warto tu wymienić Akademię Pana Kleksa Jana Brzechwy, wprowadzającą młodych czytelników do świata fantazji i niezwykłych przygód. Z innych ważniejszych dzieł tego okresu wskazałbym Przygody Koziołka Matołka Kornela Makuszyńskiego. To przezabawne opowieści o wędrówkach sympatycznego koziołka, poszukującego swojego miejsca na Ziemi. Powyższe książki, jak i wiele innych z tego okresu, propagują wartości moralne, uczą zaradności i życiowego optymizmu.
Jeśli chodzi o współczesną literaturę obcą, to nie sposób nie wspomnieć o takich dziełach, jak Kubuś Puchatek brytyjskiego pisarza A.A. Milne’a i Mały Książę francuskiego autora Antoine’a de Saint-Exupéry’ego. Powieść Kubuś Puchatek od lat jest literackim symbolem przyjaźni, dobroci i empatii, a przygody mieszkańców Stumilowego Lasu fascynują kolejne pokolenia. Z kolei Mały Książę to głęboka, choć prosta, opowieść o miłości i odpowiedzialności. O przyjaźni zresztą również… Natomiast jej głównym przesłaniem jest myśl, że należy dostrzegać piękno w małych rzeczach oraz zawsze mieć w sobie empatię.
Warto zwrócić uwagę, iż w naszym stuleciu rocznie wydaje się na świecie ponad 100 tysięcy tytułów książek dla dzieci. To liczba, która robi wrażenie, ale też odzwierciedla zapotrzebowanie na literaturę pełniącą istotną rolę w rozwoju najmłodszych.
Wstęp do dorosłego życia
Literatura dziecięca rozwija dziecięcą wyobraźnię, poszerza słownictwo, jak też kształtuje umiejętność wyrażania emocji i radzenia sobie z nimi. Poprzez czytanie dzieci dowiadują się, jak pokonywać trudności, poznają inne kultury i uczą się relacji społecznych. Ponadto książki z tego gatunku pełnią istotną rolę wychowawczą, wpływają na rozwój i kreatywność.
Podsumowując, literatura dziecięca to coś więcej niż tylko rozrywka. Można by rzec, że to fundament kształtowania osobowości najmłodszych czytelników. Innymi słowy wartościowe książki przygotowują ich do dorosłego życia.
Korzystając z okazji, zapraszam do księgarni Wydawnictwa Borgis. W niej, w specjalnym dziale z książkami dla dzieci, znajdziecie wiele interesujących utworów polskich autorów.
(PK)