Każdy pisarz marzy, aby jego książka stała się hitem rynkowym, a jego kariera wystrzeliła. A potem już tylko Nagroda Literacka „Nike” i literacki Nobel. Oczywiście nie każdemu jest to dane. Ale nie o tym chcę dziś konkretnie napisać. Tematem moich rozważań będzie popularny termin, który odzwierciedla sukces autorski i wydawniczy. Co oznacza słowo bestseller? Skąd właściwie się wzięło i jak stało się nieodłączną częścią języka kultury i handlu książkami?
Bestsellerowa historia
Słowo bestseller pochodzi z połączenia angielskich słów best i sell, co można przetłumaczyć jako „najlepiej sprzedający się”.
Początki użycia tego terminu sięgają XIX wieku, gdy książki zaczęły być produktem masowym. Właśnie wówczas nastąpił gwałtowny wzrost zainteresowania czytelników literaturą. Książki zaczęto wydawać w coraz większych nakładach. Jednak to nie tylko ilość wydrukowanych egzemplarzy decydowała o popularności danej publikacji, lecz przede wszystkim popyt na nią wśród czytelników.
W tamtym okresie termin bestseller nie funkcjonował jeszcze w takim sensie, w jakim go dziś używamy. Jednakże już wtedy dostrzegano literackie hity, co wywoływało dyskusje na temat źródła ich popularności.
Co oznacza słowo bestseller w dzisiejszym świecie publikacji?
Wraz z rozwojem rynku wydawniczego oraz rosnącą konkurencją pojęcie bestsellera zaczęło nabierać konkretnego znaczenia. W miarę komercjalizacji rynku wydawcy zaczęli zwracać coraz większą uwagę na książki, które sprzedają się najlepiej. Powstała potrzeba klasyfikacji i identyfikacji najbardziej dochodowych publikacji. Zaczęto wykonywać poważne badania rynku i tworzyć rozbudowane strategie marketingowe.
Bestseller to nie tylko symbol popularności samej publikacji, ale również marzenie autorów, wydawców i czytelników. Dla autorów to potwierdzenie sukcesu i umiejętności pisarskich. Dla wydawców – szansa na duże zyski. Natomiast dla czytelników – gwarancja znalezienia czegoś wartego przeczytania.
Jak wspomniałem powyżej, współczesny bestseller to dziś w dużej mierze produkt medialny. Od pracy wielu ludzi zależy, czy książka zyska ogromną popularność i zasięg. A przy okazji, czy pisarz zdobędzie sławę lub ją utraci. Zdarza się bowiem, czego nikomu nie życzę, że pomimo ogromnych starań i nakładów finansowych książka okazuje się klapą.
Niestety z powodu nadużywania terminu bestseller, w tym promowania wielu mało wartościowych książek, słowo to znacznie straciło dziś na prestiżu. Niezależnie od tego nadal trudno oprzeć się jego wpływowi na nasze wybory zakupowe. Tak więc, co dziś oznacza słowo bestseller? Z przykrością stwierdzam, że często zaledwie zachętę do kupowania.
(PK)