Co to jest arkusz wydawniczy? Mówiąc językiem poligrafów, jest to jednostka obliczeniowa, którą stosuje się w wydawnictwach w celu określenia objętości publikacji. Arkusz wydawniczy to kluczowy element procesu przygotowywania publikacji do druku i kalkulacji kosztów. Mam tu na myśli zarówno koszty przygotowania publikacji, jak i samego druku. Pod pojęciem “przygotowanie publikacji”, kryją się wszelkie prace redakcyjne, m.in.: korekty, redakcja techniczna oraz skład.
Co to jest arkusz wydawniczy w liczbach?
Arkusz wydawniczy jako jednostka miary obejmuje przede wszystkim teksty i ilustracje. Teksty możemy umownie podzielić na prozę i poezję. W przypadku prozy arkusz wydawniczy obejmuje 40 000 znaków liczonych wraz ze spacjami. Jest to niewiele ponad 22 strony maszynopisu wydawniczego. Natomiast w przypadku wierszy to 700 linijek. A jeszcze inaczej oblicza się objętość materiału ilustracyjnego. Otóż przyjmuje się, że arkusz wydawniczy zdjęć, rysunków, nut, wzorów chemicznych, matematycznych czy fizycznych to 3000 cm kw.
Arkusz wydawniczy a arkusz autorski
Przyjęło się, moim zdaniem dość niefortunnie, że w relacjach z Autorami wydawnictwa również operują pojęciem “arkusza wydawniczego”. Na przykład przy zawieraniu z nimi umów. Tak naprawdę mamy tu do czynienia z arkuszami autorskimi. A różnica polega na tym, że arkusz wydawniczy jest pojęciem znacznie szerszym. Zawiera w sobie bowiem dzieło autora, czyli arkusz autorski, ale dodatkowo wszystko to, co pochodzi od wydawnictwa. W przypadku książki są to choćby teksty ze stron tytułowych, czasem motta, wstępu czy z ostatniej strony okładki.
Najczęstszy błąd w obliczeniach
Zdarza się, że w kontaktach z wydawnictwami Autorzy źle obliczają objętość napisanej książki. A to dlatego, że pracując w różnych edytorach, opierają się na niewłaściwych danych. Przyjmują błędnie, iż 1 strona w edytorze równa się 1 stronie maszynopisu wydawniczego (1800 znaków ze spacjami). W konsekwencji 22 strony napisane przez Autora wcale nie utworzą 1 arkusza wydawniczego. Na komputerze piszemy bowiem różnym stopniem pisma, różnym krojem i z zadeklarowanymi różnymi odstępami pomiędzy wierszami.
Ale jest na to sposób. Przy obliczaniu liczby arkuszy wydawniczych naszego dzieła należy skorzystać z zakładki właściwości. Znajdziemy w niej informację o liczbie wszystkich znaków wraz ze spacjami w całym naszym tekście. Następnie liczbę tę dzielimy przez 40 000, a uzyskany wynik to nic innego jak liczba arkuszy wydawniczych naszej publikacji. Oczywiście dotyczy to wyłącznie tekstu. Jeśli bowiem zamierzamy dołączyć do książki materiał ilustracyjny, to na tym obliczenia się skończą. W tym przypadku najlepiej zdać się na dobre wydawnictwo, które błędu na pewno nie popełni.
(PK)