John Ronald Reuel Tolkien urodził się 3 stycznia 1892 roku w Bloemfontein w Oranii. Bez wątpienia to postać, której twórczość wywarła ogromny wpływ na rozwój literatury fantastycznej. Jego epickie opowieści, rozbudowane światy i złożony język uczyniły go jednym z najważniejszych pisarzy XX wieku. Tolkien stworzył nie tylko światy pełne magii i przygód, ale też sprowokował Czytelników do wielu głębokich refleksji. Dotyczą one m.in. pojęć dobra i zła czy człowieczeństwa. Jego talent literacki i umiejętność oddziaływania na ludzką wyobraźnię zapewniły mu trwałe miejsce w panteonie pisarzy wszech czasów. W niniejszym artykule przybliżę twórczość Tolkiena, ale też opowiem o jego pasji.
Wczesne lata i inspiracje
Tolkien dorastał w Anglii. Po śmierci ojca przeniósł się wraz z rodziną do Sarehole, wioski na przedmieściach Birmingham. Właśnie te okolice, pełne plastycznych krajobrazów i staroangielskich klimatów, zainspirowały Tolkiena do stworzenia barwnego świata w jego powieściach – Śródziemia.
Od wczesnego dzieciństwa Tolkiena fascynowały języki obce, a studia w Oksfordzie pogłębiły tę pasję. Ponoć doskonale posługiwał się językami: francuskim, niemieckim, łaciną, hiszpańskim, greckim oraz duńskim. Uczył się także fińskiego, rosyjskiego i… polskiego. Ale na tym nie koniec. Interesował się ponadto językami dość archaicznymi, takimi jak: staronordyjski, staroangielski i gocki. Innymi słowy nasz bohater był poliglotą.
Hobbit, Władca pierścieni i Silmarillion
Pierwszym znaczącym dziełem Tolkiena był Hobbit, czyli tam i z powrotem (1937 r.). Tolkien napisał powieść z myślą o dzieciach, ale szybko zyskała ona popularność także wśród dorosłych. Opowieść o przygodach hobbita Bilbo Bagginsa, który wyrusza na wyprawę z trzynastoma krasnoludami i czarodziejem Gandalfem, stała się bestsellerem. Czytelników uwiodła swoim unikalnym stylem, głębią i urokami magicznego świata.
Ten duży sukces zachęcił Tolkiena do stworzenia bardziej rozbudowanej historii. Tak powstała trylogia Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia (1954 r.), Dwie Wieże (1954 r.) i Powrót Króla (1955 r.). Należy przy tym zaznaczyć, że na wspomniane tomy składa sią łącznie aż sześć ksiąg. To monumentalne dzieło opowiada o walce dobra ze złem, o przeznaczeniu, przyjaźni i poświęceniu. Pisarz osadził fabułę w niezwykle barwnym świecie, wykreowanym w najdrobniejszych szczegółach. Śródziemie z jego rozmaitymi rasami, kulturami i językami stało się wzorem dla wielu późniejszych autorów gatunku fantasy.
Pomimo iż dzieło Władca Pierścieni przyniosło Tolkienowi sławę, Autor nadal twórczo pracował. Tym razem nad mitologią Śródziemia, czego owocem jest Silmarillion. To zbiór legend i historii sięgających początków świata. Niestety John Ronald Reuel Tolkien zmarł 2 września 1973 roku i nie doczekał się jego premiery, bowiem książka ukazała się dopiero w 1977 roku.
Twórczość Tolkiena a ekranizacje filmowe
Jak już wspomniałem, twórczość Tolkiena wywarła ogromny wpływ na rozwój literatury fantasy. Jego dzieła stały się inspiracją dla niezliczonych autorów, twórców gier, filmowców i artystów. Ekranizacje trylogii Władca Pierścieni i Hobbita umocniły jego pozycję jako jednego z ojców współczesnej fantastyki. Niemniej przeniesienie Tolkienowskich opowieści na ekran tylko pogłębiło odwieczny dylemat, czy lepszy jest pierwowzór, czy nakręcony w oparciu o niego film. Ale z drugiej strony oby więcej takich wątpliwości. 🙂
(PK)