Książki interaktywne fascynują nas już od wielu dobrych lat. Dzieje się tak dlatego, że łączą tradycyjne opowiadanie historii z elementami angażującymi Czytelnika na wielu poziomach. Zamiast biernego odbioru treści, książki te pozwalają na uczestnictwo w tworzeniu fabuły i rozwiązywaniu zagadek.
Historia poparta przykładami
Co ciekawe historia interaktywnej literatury sięga czasów, zanim powstały media cyfrowe. Ma swoje korzenie w takich dziełach drukowanych, które zachęcały Czytelnika do interakcji.
Jednym z najstarszych przykładów literatury interaktywnej są książki z serii Wybierz własną przygodę. Pierwszą była w niej książka Edwarda Packarda Jaskinia czasu (1979), zaś kolejne pisali już inni autorzy. Konstrukcja tych utworów pozwalała Czytelnikowi podejmować decyzje wpływające na przebieg historii. Każdy wybór prowadził do innego zakończenia, co oznaczało, że jedna książka mogła mieć wiele wersji fabuły. Wybierz własną przygodę zdobyło ogromną popularność, zwłaszcza wśród młodszych czytelników. Tym samym zapoczątkowało modę na książki interaktywne.
Innym ciekawym przykładem z literatury interaktywnej jest Księga istot zmyślonych (1968) autorstwa Jorge Luisa Borgesa. Ten argentyński pisarz zaproponował konstrukcję fabuły, która inspirowała Czytelnika do zmiany interpretacji w zależności od jego podejścia do przedstawianej historii.
Nie można też nie wspomnieć o zbiorze opowiadań Ja, robot (1950) Isaaca Asimova. Autor wciągając Czytelnika w zagadki logiczne i problematykę etyczną, pozostawia go z dylematami moralnymi dotyczącymi rozwoju robotyzacji i sztucznej inteligencji. Asimov połączył klasyczną narrację z naukową dociekliwością, co inspirowało odbiorcę do rozważań o technologiach przyszłości.
Nadeszły czasy cyfrowe…
Wraz z rozwojem technologii cyfrowej pojawiły się książki interaktywne na urządzeniach elektronicznych, które przenoszą interaktywność na jeszcze wyższy poziom. Dobrym przykładem jest tutaj seria gier komputerowych Her Story autorstwa Sama Barlowa, która nie jest książką w tradycyjnym rozumieniu. Niemniej forma narracji i sposób łączenia fragmentów historii czyni tę grę przykładem cyfrowej książki interaktywnej. Gracz odkrywa fragmenty filmów i układa z nich własną wersję wydarzeń.
Książki interaktywne – podsumowanie
Książki interaktywne ewoluowały od prostych form drukowanych po zaawansowane technologie cyfrowe, dostarczając Czytelnikom nowych sposobów uczestniczenia w przebiegu fabuły. Dziś możemy sięgać po aplikacje mobilne, audiobooki czy gry fabularne, które łączą w sobie elementy literatury, filmu i gier komputerowych. Tak więc książki interaktywne z pewnością mają przed sobą przyszłość.
(PK)