Zapalenie stawu biodrowego u noworodków. Znaczenie diagnostyki i leczenie ostrej fazy stanu zapalnego
© Borgis - Nowa Pediatria 5/1999
Zofia Konarska, Piotr Kostrzewski1, Jarosław Waligóra
Bakteryjne, krwiopochodne zapalenie kości i stawów u noworodków stanowi istotny problem diagnostyczny i terapeutyczny. Odpowiednie postępowanie w ostrej fazie procesu zapalnego wpływa na poprawę rokowania. Szybkie ustalenie właściwego rozpoznania pozwala na wczesne i efektywne leczenie. W okresie noworodkowym zapalenie kości i stawów przebiega początkowo z niespecyficznymi objawami zakażenia uogólnionego o różnym nasileniu. Dziecko jest apatyczne, z obniżonym napięciem mięśniowym, osłabionymi odruchami. Bardzo często objawem wstępnym jest żółtaczka. Mogą wystąpić wymioty, osłabienie łaknienia, gorączka. W kolejnych dobach dochodzi do lokalizacji zakażenia. Typowe objawy bakteryjnego zapalenia kości i stawów to przeczulica, bolesność przy ruchach, ograniczenie ruchomości zajętego stawu, objawy pseudoporażenia, obrzęk tkanek miękkich i niekiedy zaczerwienienie skóry. Przy zajęciu stawu biodrowego matki często zwracają uwagę na reakcję bólową dziecka w czasie zmiany pieluszki. Istotne są informacje o przebiegu ciąży i porodu. Wywiad sugerujący infekcję wewnątrzmaciczną pozwala na szybsze rozpoznanie zakażenia i wdrożenie leczenia. Do czynników ryzyka zalicza się krwawienie z dróg rodnych, przedwczesne odejście wód płodowych, gestozę oraz infekcje i stany gorączkowe u matki.
W badaniach laboratoryjnych u noworodka stwierdza się podwyższone wskaźniki stanu zapalnego (OB, CRP, leukocytoza z przesunięciem w lewo w rozmazie). Podwyższone OB stosunkowo rzadko stwierdza się u chorych noworodków. Właśnie zapalenie kości i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych mogą przebiegać ze znacznie podwyższonym OB. Kontrola CRP pozwala na ocenę dynamiki procesu zapalnego. Wśród noworodków z zapaleniem kości często stwierdza się hiperbilirubinemię i hipoglikemię. W diagnostyce ważne jest wykonanie opracowania septycznego i określenie czynnika etiologicznego. Częstym patogenem jest gronkowiec złocisty. Także paciorkowce, zwłaszcza z grupy B oraz pałeczki G (-) takie jak: Klebsiella, Proteus, czy rzadziej Citrobacter, mogą wywoływać zapalenia stawów u noworodków. Najistotniejszym materiałem do badania bakteriologicznego jest treść pobrana z zajętego stawu oraz krew. Pomocne są posiewy obwodowe z ropiejącego pępka lub ropnych zmian na skórze. W przypadku zajęcia stawu biodrowego coraz większą rolę przypisuje się wczesnemu odbarczeniu stawu przez wykonanie punkcji lub otwarcie operacyjne stawu, co pozwala na pełniejszą penetrację jamy stawowej i dokładne usunięcie treści ropnej. Artrotomia wydaje się tu skuteczniejsza niż tylko punkcja stawu. Z tego względu bar
To jest tylko fragment artykułu. Aby przeczytać całość, przejdź do Czytelni medycznej.