Rehabilitacja nerwu językowego z zastosowaniem wolnozmiennych pól magnetycznych z jonowym rezonansem cyklotronowym – doniesienie wstępne
© Borgis - Nowa Stomatologia 1/2004, s. 20-23
Michał Lesiakowski1, Krystyna Opalko2, Magdalena Sroczyk3, Agnieszka Piechowicz-Lesiakowska4
WPROWADZENIE
Zabiegi chirurgiczne w jamie ustnej, poza pożądanymi efektami leczniczymi, powodują także niebezpieczeństwo występowania powikłań. Mogą mieć różny charakter oraz czas występowania. Uszkodzenie nerwu jest powikłaniem szczególnym, ponieważ niesie za sobą pogorszenie jakości życia oraz wzbudza uczucie zagrożenia. Prowadzenie tego typu pacjentów jest wyjątkowo trudne, tym bardziej że bardzo szybko tracą oni zaufanie i zniechęcają się do dalszego leczenia. Urazy dotyczą przeważnie nerwu językowego i zębodołowego dolnego. Są to nerwy czuciowe. Nerw językowy zaopatruje trzon i koniec języka oraz smakowo brodawki grzybowate. Nerw zębodołowy dolny natomiast miazgę zębów żuchwy, błonę śluzową po zewnętrznej stronie wyrostka zębodołowego, a poprzez nerw bródkowy skórę i błonę śluzową wargi dolnej oraz skórę okolicy bródkowej.
Zranienie nerwów może być skutkiem iniekcji oraz urazu operacyjnego na przykład podczas zabiegów usunięcia dolnych trzecich trzonowców. Objawy zależą od stopnia uszkodzenia. W przypadku nerwu językowego obserwuje się niewrażliwość czuciową języka oraz zaburzenia smaku.
Porażenie nerwu zębodołowego dolnego powoduje zaburzenie czucia w obrębie wargi dolnej. Naraża to chorego na stałą traumatyzację powierzchni języka i wargi w wyniku ich przygryzania lub poparzenia.
Według Tetsch´a i Wagnera (1) prognoza w uszkodzeniu nerwu jest zła. W dostępnym piśmiennictwie podawana liczba tego typu powikłań jest różna. Dla nerwu zębodołowego dolnego od 1,6% do 5,2%. W przypadku nerwu językowego wartości te obejmują od 0,7% do 1,0% (2, 3, 4).
Standardowe postępowanie po uszkodzeniu nerwu polega na podaniu leków przeciwobrzękowych w przypadku krwiaka lub witaminy z grupy B. Działanie tej ostatniej jest niepewne, a okres samoistnej regeneracji nerwu trwa co najmniej sześć miesięcy. Pomocne w przyspieszeniu tych procesów mogą się stać zabiegi z zakresu fizjoterapii.
W trakcie badań o charakterze eksperymentalnym badano działanie pola magnetycznego na układ nerwowy. Początkowo in vitro uzyskano nasilenie zdolności rozgałęziania, różnicowania się oraz wzrost neurytów wzdłuż linii sił pola magnetycznego (5). Następnie doniesiono o regeneracyjnym i pobudzającym przewodnictwo nerwowe działaniu pola magnetycznego (6, 7, 8). Klinicznie wykazano skuteczność wykorzystania magnetostymulacji u chorych z chorobą Alzheimera oraz po udarach mózgowych. W tych schorzeniach poprawa dotyczyła między innymi czucia w chorych kończynach (9, 10, 11).
W dostępnym piśmiennictwie krajowym i zagranicznym nie znaleziono doniesień na temat prób przyspieszenia regeneracji nerwów językowego i zębodołowego dolnego po ich uszkodzeniu w trakcie zabiegów stomatologicznych.
CEL PRACY
Podjęto próbę wykorzystania zmiennego pola magnetycznego z jonowym rezonansem cyklotronowym w regeneracji porażonego nerwu językowego u pacjentów po zabiegach chirurgicznych w jamie ustnej.
MATERIAŁ I METODYKA
W pracy przedstawiono efekty magnetostymulacji u czterech pacjentów z niedoczulicą języka oraz wyrostka zębodołowego żuchwy. Do zabiegów wykorzystywano aparat Viofor JPS z aplikatorem eliptycznym (ryc. 1) i punktowym (ryc. 2). We wszystkich przypadkach zaburzenia czucia potwierdzono badaniem klinicznym.

Ryc. 1. Zastosowanie aplikatora eliptycznego.

Ryc. 2. Wewnątrzustne umiejscowienie aplikatora punktowego „Z”.
Odczucie dotyku badano przez naprzemienne dotykanie lusterkiem stomatologicznym języka po stronie zdrowej i porażonej. Natomiast czucie bólu badano przez naprzemienne dotykanie porażonej i zdrowej powierzchni języka ostrym zgłęb
To jest tylko fragment artykułu. Aby przeczytać całość, przejdź do Czytelni medycznej.