Wyniki leczenia operacyjnego odleżyn okolicy guza kulszowego

Odleżyny to problem nadal obecny u pacjentów po urazie rdzenia i pacjentów przewlekle chorych. Są bardzo częstym późnym powikłaniem u blisko 30% pacjentów po urazie rdzenia. Odleżyny są przyczyną dużego odsetka zachorowalności, opóźniają o wiele miesięcy proces leczenia, a nawet stanowią zagrożenie życia (1, 2, 5, 9).

Leczenie chirurgiczne odleżyn jest obecnie uznanym i dobrze opracowanym postępowaniem (1, 3, 5, 6). Leczenie operacyjne owrzodzeń odleżynowych ma za zadanie:

– wycięcie odleżyny w całości,

– wyrównanie wyniosłości kostnej,

– pokrycie ubytku tkankami pełnowartościowymi, zszytymi bez napięcia,

– zapewnienie jak najcieńszej blizny,

– zapewnienie wydolnego drenażu w czasie gojenia (1, 5).

Odleżyny mogą powstawać w każdym miejscu, w którym mechaniczny ucisk na tkanki przekracza wartość ciśnienia włośniczkowego (ok. 40 mmHg) i trwa nieprzerwanie przez pewien czas, doprowadzając do martwicy komórek (1, 2, 9).

Na oddziale septycznym Centrum Rehabilitacji od wielu lat prowadzi się leczenie operacyjne odleżyn o różnej lokalizacji.

Praca niniejsza zajmuje się wynikami leczenia operacyjnego odleżyn okolicy guza kulszowego. Często odleżyny te występują jako towarzyszące odleżynom o innym umiejscowieniu, szczególnie u pacjentów wyniszczonych, w ciężkim stanie ogólnym. W większości przypadków występują jednak u pacjentów, których pozycją życiową jest wózek inwalidzki.

Od 1991 r. do marca 2000 r. na oddziale septycznym zoperowano 31 pacjentów, u których wykonano 38 zabiegów operacyjnych. W tej grupie było 24 mężczyzn i 7 kobiet. W tabeli 1 przedstawiono wiek pacjentów.

W tabeli 2 podano schorzenia podstawowe pacjentów, leczonych z powodu odleżyn okolicy guza kulszowego.

Z tabeli 2 wynika, że zdecydowanie przeważają pacjenci z porażeniem kończyn dolnych po urazie kręgosłupa w odcinku piersiowym i lędźwiowym.

Z 35 pacjentów po urazie rdzenia u 6 odleżyna była operowana w okresie 2 lat od wypadku, u 11 pacjentów w okresie od 3 do 10 lat, u 5 chorych w okresie od 11 do 20 lat, a u 3 w okresie dłuższym niż 20 lat od urazu. Średni czas między urazem a operacją odleżyny wyniósł 7 i pół roku (tab. 3).