Zagadnienia ortotyki i protetyki w dysfunkcjach ruchowych kończyn dolnych

Wzrastająca urazowość, duża liczba osób z chorobami naczyniowymi, nowotworami, cukrzycą wpływa na wzrost zapotrzebowania na zaopatrzenie ortotyczne i protetyczne. Zadaniem protez jest zastąpienie utraconego narządu, czy kończyny lub jej części. Zaopatrzenie ortotyczne ma za zadanie zastąpienie utraconej funkcji, bądź też wspomaganie i korygowanie zaburzonych funkcji ustroju.

Zaopatrzenie ortotyczne kończyn dolnych pod względem funkcjonalnym powinno umożliwić utrzymanie przez pacjenta pozycji spionizowanej, ułatwić lokomocję, zapobiegając jednocześnie deformacjom niepełnosprawnych kończyn.

Współczesną ortotykę aplikacyjną stanowią trzy zasadnicze typy zaopatrzenia ortotycznego: pasywne, akty-wne i pomocnicze.

Dąży się do optymalizacji funkcjonalnej sprzętu ortotycznego tak, aby kompensacja ubytków neurologicznych lub strukturalnych była w odczuciu pacjenta możliwie jak najpełniejsza, a stosowana ortoza była łatwa i nie powodowała odczynów niekorzystnych wynikających z jej długotrwałego kontaktu z tkankami orga- nizmu.

W zależności od poziomu i typu dysfunkcji ruchowych rozróżniamy kilka rodzajów biernego (pasywnego) zaopatrzenia ortotycznego kończyny dolnej: obuwie ortopedyczne; stabilizatory stawu skokowego; ortozy stabilizujące kończynę w stawach kolanowym i skokowym; ortozy stabilizujące całą kończynę dolną; parapodia.

? obuwie ortopedyczne. Obok klasycznego obuwia wykonywanego indywidualnie istnieje tendencja do stosowania buta standardowego uzupełnionego odpowiednio wymodelowaną wkładką metalową lub z tworzyw sztucznych, której kształt powinien zapewnić pożądaną korekcję i stabilizację stopy przy wykorzystaniu sztywności buta,

? stabilizatory stawu skokowego (AFO),

? Ankle Foot Orthosis ? (w nomenklaturze amerykańskiej), są stosowane w różnych formach i odmianach. Wg klasyfikacji Bradu-Roehampton istnieje 10 typów zabezpieczeń przed opadaniem niedowładnej, czy porażonej stopy. Najczęściej stosowane są termoplastyczne łuski do buta lub sprężyste stabilizatory boczne mocowane czasowo lub na stałe do obcasa, podciągi sprężynowe, szyny tylne oraz stymulatory (FES) wymuszające funkcję grupy strzałkowej mięśni w fazie przenoszenia kończyny,

? ortozy stabilizujące kończynę w stawie kolanowym i skokowym (KA-FO ? Khee ? Ankle ? Foot ? Orthosis) mają zwykle klasyczną strukturę konstrukcji dwuszynowej bocznej z zamkiem blokującym staw kolanowy w wyproście. Aparat zwany ortozą szynowo-opaskową jest powszechnie stosowany jako zaopatrzenie definitywne u pacjentów z paraplegią. Jego zaletą jest dobra stabilizacja kończyny, dwupłaszczyznowa, wadą zaś ? stosunkowo duży ciężar oraz konieczność dokładnego indywidualnego dopasowania. Lżejszą strukturę mają ortozy łuskowe, wykonywane zwykle z żywic termoplastycznych. Pewną odmianę ortoz stabilizujących stanowi modularny system pneumatyczny. Rabischonga (BSA), który może występować w wersji AFO, KAFO lub jako pełna ortoza kończyny dolnej z koszem biodrowym.

Ortozy ćwiczebne, zwane też tymczasowymi mają zwykle postać pojedynczej szyny przebiegającej z tyłu kończyny. Dzięki zastosowanym węzłom justacyjnym możliwe jest łatwe i dokładne dopasowanie aparatu do kształtu kończyny. Aparaty takie stosowane są zwykle zewnętrznie, na ubranie. Przykładem może być Adjustable Splint firmy Preston oraz konstanciński aparat Letor (Lower Extremity Telescopic Orthosis), zwany też ortozą teleskopową z uwagi na teleskopowe zamontowanie epoksydowego pręta ? stanowiącego część stabilizującą udo ? w rurze tworzącej dolną część aparatu. Łatwo jest go dopasować odpowiednio do potrzeb pacjenta poprzez stosowne wysunięcie pręta stabilizującego część udową oraz indywidualne dopasowanie obejm stabilizujących kończynę z pomocą pasków z rzepami (velcro). Ortoza ta jest wygodna w użyciu, lekka, co sprawia, że pacjenci nierzadko rezygnują z definitywnego zaopatrzenia, korzystając z o

To jest tylko fragment artykułu. Aby przeczytać całość, przejdź do Czytelni medycznej.