Współczesne możliwości leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet

Prawdziwym wysiłkowym nietrzymaniem moczu (GSI – genuine stress incontinence) (wg International Continence Society) nazywamy niekontrolowany wypływ moczu przez cewkę, gdy ciśnienie śródpęcherzowe przekracza maksymalne ciśnienie cewkowe i nie towarzyszy temu niestabilny skurcz wypieracza. Bezwiedne wyciekanie moczu przy nagłym wzrośnie ciśnienia śródbrzusznego jest częstą dolegliwością u kobiet. 40-50% zdrowych, młodych kobiet, które nie rodziły przyznaje się do okresowo występującego umiarkowanego wysiłkowego nietrzymania moczu, jednak ponad 80% leczonych pacjentek stanowią kobiety w okresie menopauzy.

Głównymi anatomicznymi czynnikami odpowiedzialnymi za trzymanie moczu u kobiet są:

– relaksacja pęcherza w fazie wypełnienia,

– mechanizmy podtrzymujące dna miednicy, (mięsień dźwigacz odbytu i powięź miednicy),

– mechanizm zwieraczowy mięśni cewki w spoczynku i w warunkach zwiększonego ciśnienia brzusznego,

– sploty żylne podśluzówkowe cewki moczowej.

Korekcja zaburzeń anatomicznych nie zawsze eliminuje problem nietrzymania moczu. Wynika to z faktu, że w większości przypadków wysiłkowe nietrzymanie moczu jest połączone z niestabilnością mięśnia wypieracza pęcherza moczowego (ryc. 1), doprowadzającą do nietrzymania z parcia (urge incontinence - wyciekania moczu, któremu towarzyszy silne parcie, wg International Continence Society).

Pomimo dokładnej diagnostyki urodynamicznej nie można w sposób pewny zidentyfikować współistnienia komponenty niestabilności pęcherza moczowego u chorych kwalifikowanych do leczenia zabiegowego wysiłkowego nietrzymania moczu, dlatego w około 25% po leczeniu obserwuje się przetrwałe nietrzymania moczu (przyczyna mieszana).

a) redukcja wagi ciała

b) leczenie zakażeń dróg mo czowych i/lub rodnych

a) biofeedback

b) ćwiczenia mięśni przepony moczowo-płciowej, stożki pochwowe

c) elektrostymulacja (faradyzacja, terapia interferencyjna)

a) zabiegi przezpochwowe:

– plastyka przedniej ściany pochwy (Kelly-Kennedy, Beck-McCormick, Sieroszewski, Atabekow)

– podszycie cewki moczowej (Frewen),

b) zabiegi przezbrzuszne:

– podwieszenie załonowe szyi pęcherza moczowego

? do więzadła grzebieniowego (ligamentum pectineale, Cooperi) (Burch),

? do okostnej spojenia łonowego (Marshal-Marchetti-Kranz),

? podwieszenie cewki moczowej na płacie powięziowym (Mazurek),

c) zabiegi łączone:

– przezbrzuszne i przezpowłokowe podwieszenie cewki moczowej na taśmach powięziowych (Goebell-Stoeckel-Frangenheim, Michon),

d) zabiegi endoskopowe:

– igłowe (Stamey, Pereyra, Raz),

– taśmowe (TVT, podwieszenia śrubowe – ang. bone anchor),

e) wstrzyknięcia okołocewkowe,

f) metody złożone (Raz),

g) implantacje sztucznych zwieraczy.

Bardzo ważnym elementem leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu jest wyeliminowanie czynników nasilających dolegliwości. Istotnym warunkiem skuteczności leczenia jest zmniejszenie wagi ciała. Zapobieganie napadom przewlekłego kaszlu, zwalczanie zakażenia dróg moczowych i rodnych istotnie przyczynia się do złagodzenia nasilenia dolegliwości.

U kobiet w okresie pokwitania dochodzi do zmniejszenia elastyczności włókien kolagenowych i znacznej wiotkości przepony moczowo-płciowej. Estrogeny stosowane miejscowo dopochwowo przez okres 6-12 miesięcy, działają regenerująco wybiórczo na nabłonek pochwy, sromu, dolnego odcinka cewki moczowej i szyi pęcherza powodując wzmocnienie włókien kolagenowych, zahamowanie atrofii nabłonka i zrębu oraz regenerację naczyń krwionośnych. (Ovestin, Orthogynest).

W szyi pęcherza moczowego obserwuje się duże wysycenie receptorów alfa1 adrenergicznych odpowiedzialnych za napięcie mięśnia zwieracza wewnętrznego. Zastosowanie alfa-sympatykomimetyków (Fenylopropanolamina) może powodować zwiększenie siły skurczu zwieracza, jednak w monoterapii rezultaty nie są zadowalające.

Biofeedback jest metodą leczniczą polegającą na elektronicznej rejestracji procesów i stanów przebiegających podświadomie, nauczenie pacjentki ich odczuwania i wpływania na nie. Ideą treningu jest wykształcenie u kobiety świadomej, pełnej kontroli nad procesami fizjologicznymi. W przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu nabywa się idealną świadomość mikcji i samoregulację mięśni wzmacniających i relaksujących cewkę moczową. Kobiety obserwują zachowanie mięśni przepony moczowo-płciowej przetwarzane komputerowo (elektromiografia) w celu uzyskania kontroli nad mi

To jest tylko fragment artykułu. Aby przeczytać całość, przejdź do Czytelni medycznej.